“Onderzoek alles, behoud het goede en vermijd alle kwaad, in welke vorm dan ook. Moge de God van de vrede uw leven geheel en al heiligen, en mogen heel uw geest, ziel en lichaam zuiver bewaard zijn bij de komst van onze Heer Jezus Christus” – 1 Thessalonicenzen 5: 21-23

Sinds enkele weken heb ik kunstmatige Intelligentie (afkorting AI) op mijn computer. Dat scheelt een hoop werk. Ik kan van alles vragen en als het moet schrijft het meditaties en preken. Maar eerst maar even de proef op de som nemen. Wat weet AI over deze tekst?   

“Wat betekent de geselecteerde tekst?”  

AI: “De geselecteerde tekst benadrukt dat liefde in de Bijbel een fundamenteel aspect is van zowel de relatie tussen mensen als de relatie tussen God en de mens. Het gaat over toewijding, trouw, verantwoordelijkheid en het kennen van de ander. In het Oude Testament wordt Gods liefde zichtbaar in zijn verbond met Israël, terwijl in het Nieuwe Testament Gods liefde vooral wordt getoond door het offer van Jezus Christus” 

AI: Wil je dat ik een specifiek deel verder uitleg?

“Ja wat betekent hier “onderzoek alle dingen?”

AI: “Sorry, hier heb ik nog geen antwoord op. Maar ik blijf leren!”

Ik besef dat ik op de grens sta van een volledig nieuw tijdperk. Ik herinner mij nog mijn eerste rekenmachine die mee naar school moest. Schooltas meteen een stuk zwaarder. Daarna kwam de computer met MSDOS. Vooral de pijltjestoets op het toetsenbord was zomaar versleten. En toen kwam Windows. Alle mensen onder de dertig jaar weten niet beter dan dat je met je muis of nu zelfs met je eigen vingers zo over het scherm kunt zweven. En nu staan we dus weer voor zo’n moment. Dit zal ons leven de komende jaren doen veranderen of je het nu wilt of niet. 

Het mag dus wel van Paulus?  “Onderzoek alle dingen.”  Of bedoelt Paulus dat hier niet? Ik denk het niet, want dan zou de volgende tekst niet kloppen: “vermijd alle kwaad.” Paulus bedoelt hier dus niet experimenteer maar raak. Maar wat hij bedoelt is dat je moet onderzoeken of het iets voor je is en dat het je iets kan brengen. En de scheidslijn is dan; brengt mij dit dichter bij God of verder van God af?

Ik vroeg me af: hoe zit dat dan met AI? AI werkt volgens het principe van het geheugen. AI is in staat om heel veel gegevens van zijn gebruiker op te slaan- veel meer dan je als mens zou kunnen- en op grond daarvan kan hij jou de juiste adviezen geven. Dus als je heel veel de bijbel leest op de computer, de juiste websites bezoekt en je ook nog wijze en gelovige vrienden hebt op de mail, dan zou AI best weleens met goede inzichten kunnen komen. Maar besef ook dat AI niet je relatie met God kan peilen, geen weet heeft van Goddelijke beloften en van een eeuwig leven niet wil weten. 

Paulus geeft aan het slot van deze brief vijf welgemeende adviezen en ik vergelijk dat even met AI:

1. Blus of doof de Geest niet uit. Laat de Heilige Geest in je werken, dus je niet alleen door AI laten leiden.  
2. Veracht de profetieën niet. Dat zijn Gods plannen met jouw leven en de wereld en heb daar oog voor. Bid erom, vraag ernaar en luister ernaar. AI baseert zijn adviezen op al gedane ervaringen of bestaande waarnemingen, maar dat is het dus niet alleen. 
3. Beproef alle dingen en dan gaat het over de gave van de Geest die jouw inzichten verleent over dat wat goed voor je is en wat niet. Helaas beschikt AI niet over een dergelijke selectie.                   AI hoeft niet per definitie moreel goed of slecht te zijn. Die keuze moet jezelf blijven maken.   
4. Het goede moet je vasthouden en bewaren. Wat goed is kun je dus in de Bijbel vinden.                       AI maakt gebruik van algoritmen en kan je daarmee voorsorteren in een bepaalde richting.                  Het maakt dus wel uit wat je met je computer doet. Digitaal Bijbellezen kan dus heel nuttig zijn. Al was het alleen maar voor AI. 
5. Onthoud je van alle kwaad. Dat is dat alles waarmee je het gebod van de liefde negeert. De liefde voor God, je naaste en uiteindelijk ook jezelf. We komen daarmee al aardig dicht bij het antwoord dat AI hier gaf. 

Paulus vraagt uiteindelijk om een heilige levenswandel. Heiligen is hier afzonderen, het helemaal anders doen. En waarom?  Omdat Jezus in jouw leven het belangrijkste is. En Paulus schrijft erbij op alle terreinen van je leven. Dus ook bij je gevoelens, bij je verlangens en in je doen en laten.  

Tenslotte geeft hij ons nog een laatste waarschuwing mee: alles wordt bewaard voor de toekomst van onze Here Jezus. Pas dan zal blijken wat ten goede of ten kwade was. Hoewel AI een enorm geheugen heeft, is dat bij God dus nog groter. (Hij kende je al in de moederschoot!) En dat mag ons ook helpen bij onze keuzes. AI zal ongetwijfeld een hulpmiddel zijn waar we niet meer zonder kunnen, maar we moeten het ook op haar juiste waarde weten te schatten. 

Pieter Knijff 

Deze meditatie is gepubliceerd in de Tsjerkepraat van 20 februari 2025