Splitsing gemeenten
In 1851 splitst in Kollumerzwaag een klein groepje zich af van de hervormde gemeente en vormt een Christelijke Afgescheiden Gereformeerde Gemeente, met de volle sympathie van de andere hervormden alhier. Met de opbrengst van een collecte onder de hervormden van Kollumerzwaag kan de eerste gereformeerde kerk worden gebouwd. De beide gemeenten groeien echter toch uit elkaar. Dat is verdrietig en bracht ook veel verdrietige dingen te weeg.

Samenwerking gemeenten
Gelukkig wordt er later weer samenwerking gezocht. In 1968 waren er de eerste gezamenlijke kerkdiensten. In 1978 wordt voor de eerste keer gezamenlijk Heilig Avondmaal gevierd. In later jaren worden veel diensten gezamenlijk gevierd (themadiensten/jeugddiensten/kerkdiensten tijdens de bouwvakantie/gemeentezondag). Ook wijkavonden, gespreksgroepen e.d. vinden gezamenlijk plaats.

Fuseren
In 2004 wordt landelijk de Protestantse Kerk in Nederland gevormd, een samengaan van Gereformeerd, Hervormd en Lutherse kerken/gemeenten. In 2019 worden in Kollumerzwaag verkenningsgesprekken gehouden voor een eventuele fusie tussen de hervormde gemeente en de gereformeerde kerk. Na goedkeuring van beide gemeenten worden vervolgens voorbereidingen getroffen en per 1 januari 2020 ontstaat de Protestantse Gemeente te Kollumerzwaag.

Geschiedenis Gereformeerde kerk

Op 29 mei 1851 startte de gemeente als de Christelijke Afgescheiden Gemeente van Westergeest.

1892-1929: Gereformeerde Kerk van Westergeest

In 1892 vindt de vereniging plaats van de gemeenten uit de Afscheiding van 1834 en die uit de Doleantie van 1886. Vanaf dat jaar wordt de naam van de gemeente Gereformeerde Kerk van Westergeest.

1929-1972: Gereformeerde Kerk van Zwagerveen

In die jaren bestond Kollumerzwaag nog uit drie kernen: Kollumerzwaag, Zandbulten en Zwagerveen. Zwagerveen was toen nog gemeente Westergeest. Als Zwagerveen in 1929 een zelfstandig dorp wordt, verandert daarom ook de naam van de gemeente.

Vanaf 1972: Gereformeerde Kerk van Kollumerzwaag

Als de dorpen Zandbulten, Zwagerveen en Kollumerzwaag in 1972 samengaan tot één dorp Kollumerzwaag, wordt de naam nog een keer gewijzigd.

Na de hereniging met de Nederlands Hervormde Kerk in 2004 heet de gemeente: Gereformeerde kerk te Kollumerzwaag.

150-jarig bestaan

In 2001 kwam het herdenkingsboekje ‘Ik ferkundigje jim Kristus, 150 jaar Gereformeerde Kerk Westergeest, Zwagerveen, Kollumerzwaag’ uit. Dit is inmiddels uitverkocht.