Het spijt me!
“Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij vergeven wie ons iets schuldig is.” Matheus 6:12

Volgens de bijbel
De woorden die hierboven staan komen uit ‘Het Onze Vader’ zoals de Here Jezus dat onszelf geleerd heeft. Hij leert ons God om vergeving te vragen over onze fouten die we gemaakt hebben. Zodat de last van de schuld en de schaamte niet te groot worden. De Bijbel leert ons dat vergeving vragen een belangrijk onderdeel is van een relatie. Onze relatie met God en met onze naaste. En de Here Jezus wil daar zelf een belangrijke rol in spelen. Hij wil namelijk zelf als verzoener optreden en een deel van de schuld op zich nemen.

En tegelijkertijd leert Hij dat vragen om vergeving van je zonden aan God ook inhoudt dat jij de fouten van een ander mag vergeven. Nadat Hij ‘Het Onze Vader’ heeft gebeden met zijn discipelen zegt Hij: “Want als jullie anderen hun misstappen vergeven, zal jullie hemelse Vader ook jullie vergeven. Maar als je anderen niet vergeeft, zal jullie Vader jullie je misstappen evenmin vergeven.” (Matheus 6:14) Voor ons zit daar dus ook opdracht in. Vergeven hoort dus bij de kern van ons geloof, daarmee raken we ook aan het grote liefdegebod: ‘God lief te hebben en onze naaste als onszelf’.

Later vertelt Jezus daar nog een gelijkenis over, het gaat over een kleine en een grote schuld en hoe er dan vergeven wordt. Je kunt het lezen Matheus 18.

In deze meditatie dus aandacht voor vergeving. Iets waar iedere gelovige mee te maken krijgt. Vergeven is voorwaarde voor een gezonde relatie, als er geen ruimte is voor vergeving gaat uiteindelijk een relatie kapot. Ik denk dat dat ook geldt voor onze relatie met God. Met regelmaat dienen we God te vragen om vergeving. Maar het geldt ook voor de relaties die we hebben met anderen. Vorig jaar kwam er een boek op de markt met de titel “De vijf excuus talen” (Ark Media- Leeuwarden 2023) daarin beschrijven Gary Chapman en Jennifer Thomas hoe een vergevingsproces werkt. Ik geef daar nu een korte samenvatting van en als je meer wilt weten; het boek is nog wel te koop.

De vijf excuus talen

Het spijt me- berouw tonen. Dit is de eerste stap in het proces van vergeving, erkennen dat je iets fout hebt gedaan en dat je je daar schuldig over voelt of voor schaamt.  Hier komen de gevoelens bij te kijken, het doet je pijn dat je de ander schade hebt toe gebracht of hebt gekwetst.

De verantwoordelijkheid nemen -Ik zat fout. Durven toegeven dat je iets fout hebt gedaan. Zonder meteen in de verdediging te gaan, waarom jouw gedrag eigenlijk wel klopte. Vaak wordt het toegeven van fouten gezien als zwakte, maar het is eigenlijk juist heel krachtig. Juist door de verantwoordelijkheid te nemen doe je een stap in de goede richting.  Je weet wat je fout hebt gedaan en werkt er nu aan om het beter te doen. Het getuigt ook van zelfkennis en je probeert je in te leven in de gevoelens van de ander. Hoe die jouw gedrag heeft ervaren?

Genoegdoening bieden- Hoe kan ik het weer goedmaken? Je probeert de schade te compenseren. Dat kan werkelijke schade zijn en ook emotionele schade. Ze noemen het ook wel “vereffenen’ en dat betekent dat het verlies wat de ander heeft geleden weer wordt vergoed.  Zodat er een evenwichtige balans komt tussen het leed wat iemand is aangedaan en hoe jij dat weer goedmaakt.

Aan verandering werken- Ik zal zorgen dat het niet weer gebeurt.  Een duidelijk stappenplan aanbieden zodat de fout niet weer wordt gemaakt. De maatregelen moeten herhaling voorkomen. Daarbij is vertrouwen een belangrijk sleutelwoord. De ander moet het vertrouwen kunnen hebben en geven. Belangrijk daarbij zijn onze oprechte intenties. Het mag gewoon nooit weer gebeuren.

Vergeving vragen- Wil je het mij vergeven? De laatste stap kun je niet alleen doen. Het begint met die oprechte vraag, maar je hebt nu de ander nodig om het vergevingsproces af te ronden. In het vergeving vragen zit het verlangen dat het weer goed wordt, dat de relatie weer in harmonie kan zijn, zonder de schade van wat er is voorgevallen. Met te vragen om te vergeven wordt ook de emotionele kloof overbrugd. Je hebt iemand pijn gedaan, nu kan die pijn worden weggehaald. Je hebt aangegeven dat je schuldig bent, het was terecht dat die ander jou veroordeelde, maar nu wil je graag verder op gelijke voet, alsof er niets gebeurd is. Juist door deze vraag te stellen leg je het neer bij de gekwetste persoon. Hij/ zij mag bepalen hoe de relatie verder gaat.  Daarmee geef je de controle uit handen, maar het is ook de enige weg naar een vernieuwde relatie.

Slot
Ik sluit af met twee punten die ik nog wil maken:

Punt 1= Dat in een zorgvuldig vergevingsproces alle elementen tot hun recht komen. In het boek staan talloze voorbeelden waarin mensen wel het ene doen, maar niet het andere. Je moet dan niet verbaasd zijn, dat jouw inspanningen geen resultaat hebben. Een vergevingsproces kent meerdere aspecten, maar door ze juist allemaal te erkennen kun je resultaat bereiken.

Punt 2= Dat vergeven ook iets te maken heeft met je geloof. Het is niet vrijblijvend. Verstoorde verhoudingen, ruzie en conflicten moeten weer bijgelegd worden. Het is de opdracht van Jezus zelf en wij moeten er iets mee.

Ik sluit af met een lied dat gaat over vergeving.
Het is te vinden in de bundel “Opwekking” onder nummer 629
en het is geschreven door Marcel en Lydia Zimmer.

Hoe kan ik verder leven?
Hoe moet ik verder gaan?
Kan ik ooit vergeven,
wat mij is aangedaan?
De wonden in mijn ziel,
de haat en bitterheid
Lijken niet te helen,
niet door woorden,
niet door tijd.

Maar als er vergeving is,
kan er genezing zijn
van de pijn en het verdriet
diep van binnen
Als er vergeving is,
kan er genezing zijn
En de weg van herstel kan beginnen.

O God, ik heb U nodig
Ik kan het zelf niet
Ik lijk haast te verstikken
In angst en in verdriet
Hoe kan ik ooit vergeven?
Zoals U mij vergeeft
Dwars door alles heen,
wat mij beschadigd heeft.

Pieter Knijff

Deze meditatie is gepubliceerd in de Tsjerkepraat van 16 februari 2024