Als ik u vergeet, Jeruzalem, laat dan mijn rechterhand zichzelf vergeten. Laat mijn tong vastkleven aan mijn gehemelte, als ik niet aan u denk, als ik Jeruzalem niet doe uitstijgen boven mijn hoogste blijdschap.

Psalm 137: 5-6

Lang geleden al raakte Psalm 137 bekend. Buiten synagoge en kerk. Toen Boney M die op muziek zette als ‘By the rivers of Babylon’. Ik dacht eraan tijdens onze Israëlreis.

Op de avondmarkt aan Zion Square in Jeruzalem ontmoette ik een jonge kunstenaar. Hij maakte prachtig werk door middel van microcalligrafie.

Microcalligrafie is heel bijzonder. Letterlijk schilderen met woorden. De Hebreeuwse tekst zo neerschrijven dat er een afbeelding ontstaat.

Zo kun je bijvoorbeeld de Hebreeuwse tekst van Psalm 23 op zo’n manier opschrijven dat de woorden samen de figuur van een harp vormen of van een herder.

De kunstenaar op de avondmarkt had iets anders bedacht. Volgens de rabbijnse overlevering heeft Jeruzalem in de Bijbel 70 verschillende namen.

Die Hebreeuwse namen heeft hij vervolgens zo opgeschreven dat ze samen de Citadel van David in Jeruzalem weergeven. Alsof het een tekening is in plaats van heel veel lettertjes bij elkaar.

Die 70 namen van Jeruzalem zetten mij wel aan het denken. Je probeert er meteen een paar op een rijtje te zetten: Zion (2 Samuël 5: 7) of Salem (Genesis 14: 18), bijvoorbeeld.

Maar er zijn er veel meer: Stad van David (2 Samuël 5: 9), Ariël (Jesaja 29: 1), Stad van God (Psalm 87: 3), Stad van de Gerechtigheid en Trouwe Stad (Jesaja 1: 26).

Hoe langer je zoekt, hoe meer je er tegenkomt. Je begrijpt al snel dat je op die manier met gemak zeventig verschillende namen voor Jeruzalem kan vinden in de Bijbel.

Ik vond het mooi dat deze kunstenaar van die 70 namen gebruik had gemaakt om er dat prachtige stukje Jeruzalem – de Citadel van David – mee uit te tekenen.

Zoveel verschillende namen voor die ene stad. Dat is niet niks. Het laat je een beetje voelen, hoe belangrijk Jeruzalem is. Hoe kostbaar ook in Gods ogen.

En ik dacht aan Psalm 137. Hoe het Joodse volk door de eeuwen heen verbonden bleef met Jeruzalem. En het elk Pesachfeest herhaalt: Volgend jaar in Jeruzalem!

En hoe op elke Joodse bruiloft een glas gebroken wordt. Omdat ook bij de hoogste blijdschap – en dat is een huwelijk in Joodse ogen – gedacht wordt aan Jeruzalem.

Jeruzalem stijgt boven alles uit. De stad van God. De stad waar Jezus is gekruisigd. Waar Hij opstond uit de dood. Vanwaar Hij naar de hemel ging en waar Hij straks terug zal komen.

Daarom was het bijzonder om weer in Jeruzalem te mogen zijn. Denkend aan vroeger. Midden in het hier en nu. Verlangend naar straks – de dag dat alles nieuw zal worden.

En ik dacht aan het lied dat Naomi Shemer (1930-2004) 50 jaar geleden gedicht heeft, vlak voor het begin van de Zesdaagse Oorlog in 1967, waarin Jeruzalem weer herenigd werd:

 

Daar in de heuvels van Judea
na jarenlange strijd,
daar luiden klokken in de verte
de stem der eeuwigheid.
Een pad van stenen haast versleten,
daar trok de tijd voorbij
Een muur waar mensen staan te bidden,
opdat het vrede zij.

Jeruzalem, o stad van goud,
voor eeuwig jong al ben je oud.
‘k Zal jou mijn leven nooit vergeten,
jij bent van mij.
Jeruzalem, o stad van goud,
voor eeuwig jong al ben je oud.
En in mijn hart heb ik geweten
eens kom je vrij.

De weg naar Jericho ligt open
door ‘n bloeiende woestijn.
Het wonder, dat daar eens gebeurde
zal steeds een lichtpunt zijn.
O gouden stad, wil mij vergeven:
mijn lofzang is maar klein.
Jeruzalem, je bent mijn leven
en zal dat altijd zijn.

Ds. J.P. Strietman

Deze meditatie is gepubliceerd in de Tsjerkepraat van mei 2017