Weet je het niet? Heb je het niet gehoord? Een eeuwige God is de HEER, schepper van de einden der aarde. Hij wordt niet moe, hij raakt niet uitgeput, zijn wijsheid is niet te doorgronden.

Jesaja 40: 28

Als je thuis ziek op bed ligt, is er ineens een heleboel tijd en is er dus ook tijd voor dingen waar je anders niet aan toekomt. Zo stond bij mij in de boekenkast het boek “En de aarde bracht voort” van Gijsbert van den Brink, waarin hij probeert een brug te slaan tussen wat de Bijbel zegt over schepping en wat de wetenschap vertelt over evolutie.

Er lijken onoverbrugbare verschillen te bestaan tussen die twee: vaak sluit de evolutietheorie God als schepper uit, is er een enorm tijdsprobleem tussen 6 dagen en miljoenen jaren en is er een serieus probleem met de mens: stamt die af van de apen of is het een antwoordend wezen die God mag kennen?

Na het boek gedeeltelijk te hebben gelezen, volgde ik ook nog een studiedag (digitaal) die gewijd is aan het boek (zie Weet wat je gelooft.nl) waar diverse theologen en wetenschappers in discussie gaan over dit onderwerp.

Maar hoe ze ook hun best deden, het leverde voor mij geen bevredigende antwoorden op. Welke keuze je ook maakt, het roept steeds weer nieuwe vragen op. De wetenschap lijkt in het voordeel, ze levert immers de feiten.

Het geloof in God blijkt toch van een heel andere dimensie te zijn en zoekt haar eigen feiten in de heilsgeschiedenis van God. En die blijken toch ook aardig te kloppen.

Vervolgens ben ik aan de slag gegaan met de profeten. In mijn opleiding kregen die maar beperkt aandacht en enige verdieping is waardevol. Een profeet is iemand die een kijkje krijgt in Gods raadsbesluit. Hij staat als het ware op de muren van Jeruzalem en kijkt als het ware in verleden, heden en toekomst. De profeet schreef op wat God hem dicteerde of liet zien.

Hetzelfde zien we in het Nieuwe Testament, waar de Here Jezus Johannes vertelt hoe de toekomst van Gods raadsbesluit er uit zal zien.

Jesaja is één van die profeten die door God is geroepen en een kijkje mag nemen in de keuken van God. Hij ziet eerst de nabije toekomst, hoe God een einde maakt aan het verbond met Israël op de Sinaï, God trekt Zijn handen af van Zijn uitverkoren volk en neemt de bescherming weg.

Tot op de dag van vandaag is het volk Israël vogelvrij verklaard en een eenvoudige prooi voor de satan. Maar dat blijft niet zo, God weet zich verbonden met dit volk en wil herstel. En dat ziet Jesaja, hij voorspelt dat de Israëlieten terug zullen keren naar hun land (dat zie je nu al gebeuren, in 1948 ontstond een vrije staat Israël en Israëlieten uit allerlei landen komen nu terug in hun moederland!).

En Jesaja voorspelt dat aan het einde van de tijd God een messiaans rijk sticht, waar alle gelovige Joden deel van uit zullen maken. Dat messiaanse rijk begint als de Here Jezus (voor ons en voor de Joden de Messias) op aarde komt.

En aan het begin van dat messiaanse rijk houdt God een soort troonrede (dat is Jesaja 40) die gaat over hoe God de wereld regeert en zal regeren.

In die profetie van Jesaja leren we een aantal dingen die ons kunnen helpen in de discussie over Schepping en evolutie, ik noem er een paar:

1. God is een alwetende, almachtige, alom aanwezige en eeuwige God. En Hij is te groot om te verklaren.
2. God heeft niets met tijd, dat is ons probleem. Voor God is verleden, heden en toekomst gelijk en daar stopt ons denken. Wij kunnen dat niet. Een discussie over 6 dagen of miljoenen jaren is zinloos.
3. God richt zich vooral op de eindtijd, hoe het worden zal. Hoe alles weer terugkeert in volmaakte harmonie, zoals hij het ooit bedoeld heeft en Hij nodigt ons uit om dat ook te doen en daar bij te zijn. Dat is belangrijk!
4. Het begrip liefde is essentieel in de schepping. God heeft met liefde gemaakt en zag dat het goed was. Liefde is datgene wat ons verbindt. Het scheppingsverhaal is geen wetenschappelijke verklaring over het begin van de aarde, maar spreekt over wat echt belangrijk is om te weten en te geloven.

Even terug naar de realiteit van vandaag. Als je op school zit of naar de tv kijkt. De evolutietheorie kom je overal tegen. Daar moet je iets mee. De evolutietheorie kan sommige mensen ook van hun geloof brengen, ze raken het vertrouwen in God kwijt.

De discussie tussen evolutietheorie en Genesis 1 lijkt mij bij voorbaat zinloos, de verschillen zijn te groot. Maar hoe de profeten een inzicht geven in het totaal van Gods heilsplan, die overtuigen mij wel.

Het heilsplan laat zijn eigen feiten zien, we zien hoe de voorspellingen in de Bijbel uitkomen en waar God naar toe werkt. In dat plan is de kennis van de evolutietheorie van minder belang- al beweren wetenschappers het tegenovergestelde- en gaat het om vertrouwen blijven houden in onze liefdevolle eeuwige Schepper. Alleen zo kunnen we met vertrouwen de toekomst tegemoet zien.

Pieter Knijff

Deze meditatie is gepubliceerd in de Tsjerkepraat van mei 2021

Wil je in gesprek over belijdenis doen neem dan contact op met onze pastoraal werker of predikant.